کتاب تحدید و تهدیدپذیر و ممنوعیت‌پذیر نیست
تاریخ انتشار: ۲۱ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۶۸۵۶۳
محمدکاظم اخوان درباره واکنش‌هایی که نسبت به جوایز و جشنواره‌ها وجود دارد، می‌گوید: فرهنگ و هنر، فیلم، کتاب و... به هیچ‌عنوان تحدید و تهدیدپذیر و همچنین ممنوعیت‌پذیر نیستند.
محمدکاظم اخوان که رمان «کلاس مخفی»اش در چهلمین دوره جایزه کتاب سال به عنوان کتاب شایسته تقدیر در بخش کودک و نوجوان شناخته شده، در گفت‌وگویی با ایران اکونومیست درباره اینکه آیا فکر می‌کرده کتابش جایزه کتاب سال ببرد، اظهار کرد: اصلا فکرش را نمی‌کردم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او سپس گفت: دغدغه بزرگ من همواره هم جست‌وجوی ایده‌ها و مفاهیم نو و هم راه‌ها یا فرم‌های خلاقه و بدیع در انتقال آن ایده‌ها و مفاهیم است. به نظرم ادبیات هنوز راه‌های ناشناخته بسیاری دارد. تخیل و به معنای تکنیکی‌تر و وسیعترش فانتزی همواره از دغدغه‌های من در خلق داستان بوده و با توجه به فانتزی خاص و نزدیک به مقوله گروتسک و سراپا عجیب و غریب کلاس مخفی... این کتاب را هر جا بردم و به دست هر ناشر باسابقه و با سابقه‌ترین و شناخته شده که اتفاقا از اعضای شورای بررسی‌شان نویسندگان صاحب عنوانی هم بودند سپردم مردود اعلام شد و سیاهه دلایلی هم داده شد دستم عموما مستند به همان ایرادات مکرر و متکی به معیارهای شناخته شده در نفی خلاف آمد عادت.
این نویسنده با تأکید بر اینکه خلاقیت جان‌مایه ادبیات است، بیان کرد: این مهم است اگر کودک کتاب می‌خواند غرق در داستان شود و فکر نکند دارد آموزش می‌بیند بلکه بعد از پایان داستان در ذهنش چیزی بدرخشد و در خلوت خود به موضوع فکر کند. ادبیات کودک و نوجوان بزرگترین سرمایه حال و آینده کشورمان است.
این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان در ادامه بیان کرد: ذهن کودکان ذهنی متلاطم و ناآرام و مدام در حال خیال‌ورزی و خیال‌پردازی است و داستان‌های تخیلی اگر با شناخت دقیق از نیازمندی‌های ذهنی و روحی کودک نوشته شوند بهترین ساز و کار برای شوق‌آفرینی در او به مطالعه و خواندن و نوشتن و آموختن است. داستان نباید محملی برای آموزش باشد آموزش ابزارهای دیگر و مناسب‌تر دارد. داستان خلاقه ناگزیر از آموزه‌های خاص تهی نیست اما آنها را نه مستقیم که به شیوه‌های خاص و نامحسوس در ذهن و جان مخاطب می‌نشاند مثل شیرینی خامه‌ای بزرگ و وسوسه‌انگیزی که کودک آن را به صرف خوشمزگی‌اش با ولع و لذت می‌خورد بی‌خبر از املاح و مواد و عناصر مفیدش که از آن بی‌خبر است اما تاثیرات مطلوبش را خواه ناخواه در مراحل مختلف رشدش می‌گذارد و وای که معکوس عمل کند که نقد ادبی اینجا اهمیت قاطع و سرنوشت ساز پیدا می‌کند.
اخوان درباره جایزه کتاب سال که در ردیف جایزه دولتی قرار دارد و اینکه برخی برگزاری جشنواره‌ها و جوایز دولتی را در شرایط کنونی جامعه نمی‌پذیرند و حتی به کسانی که در جایزه‌ها و جشنواره‌ها واکنش‌های دور از ساحت ادبیات و حتی معارض با شان مستقل آن نشان می‌دهند، گفت: فرهنگ و هنر، فیلم، کتاب و... به هیچ‌عنوان تحدید و تهدیدپذیر و همچنین ممنوعیت‌پذیر نیستند. بسیاری از آثار بزرگ در سخت‌ترین شرایط سیاسی و اجتماعی و به رغم و معترض به همان شرایط آفریده و در بهبود شرایط کلی اثرگذار و به نسبت اترگذاریشان ماندگار شده‌اند.
خالق «زی‌زی گولو» افزود: بسیار از آثار در شرایط عادی هم واکنش تحسین‌برانگیز نمی‌گیرند. فضای ادبی و مطبوعاتی هیچ واکنشی نسبت به جایزه‌ها نشان نمی‌دهد. در شرایط بحران هم بهانه‌ای دست برخی می‌افتد برای جنجال‌آفرینی و هوچی‌گری و پوشاندن ضعف‌های خود چه در زمینه مدیریت و چه خلق ادبی که به نوبه خود بسیار آسیب‌زننده خصوصا به اقتصاد کم‌جان کتاب است و جای آن که به خیل مشتاقان و خریداران و خواستاران کتاب بیافزاید آنها را از آن می‌راند و می‌رماند.
او خاطرنشان کرد: جوایز با هر عنوان که باشند، چه با نگاه دولتی، چه با نگاه خصوصی، چه خصولتی تأثیر بسیاری در ادبیات دارند. اینکه دولت دغدغه فرهنگ داشته باشد خوب است. فرهنگ و هنر هم نیاز به تربیت و مراقبت دارد تا کم‌کم روی پای خود بایستد البته اگر رشد نکرد و وابسته ماند، کوتوله خواهد ماند.
اخوان درباره موضوع تفکیک ادبیات کودک و نوجوان از جایزه کتاب سال و برگزاری آن در قالب جایزه‌ای مستقل اظهار کرد: ایده بسیار ایده خوبی است اما به مقدمات و پیش‌زمینه‌هایی نیاز دارد. در واقع جایزه مستقل برای کتاب کودک در کنار کتاب بزرگ سال زمینه‌ای می‌خواهد.
او افزود: در جایزه کتاب سال تنوع موضوعات چشمگیری وجود دارد و کتاب‌های بسیاری در موضوع تاریخ، دین و.. بررسی و نه یک که چندین و چند کتاب از میانشان برگزیده و توجه گروه‌های مختلفی از تحصیل‌کردگان در رشته‌های مربوط را جلب می‌کند، حال آن‌که در زمینه ادبیات خلاقه زمینه انتخاب محدودتر است و در ادبیات کودک محدودتر و جای آن را باید توجه به مواد خواندنی دیگر مناسب کودکان از قبیل دانستنی‌ها و مهارت‌ها و کتاب‌های نقد داستان هم برای مخاطبان و هم اولیا و مربیان و کتاب‌هایی با موضوعات مناسب دیگر پر کند خصوصا مطبوعات کودک و نوجوان که می تواند و باید خود موضوع جشنواره ای بزرگ و مستقل قرار گیرد گر چه متاسفانه این زمینه در ادبیات کودک کاملا مفقود و جایش خالی است و چند مجله بوده هم نابوده شده. مطبوعات نقش بسیار مهمی در زمینه سازی به منظور جذب مخاطب دارند و توجه به آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
نویسنده «شبحی با کلاه سیلندر»، «سبیل سرگردان» و «دوست غارنشین من» با اشاره به جایزه جلال برا ادبیات داستانی بزرگسال، گفت: زمینه جدا کردن ادبیات داستانی و برگزاری آن به صورت جایزه مستقل وجود داشت زیرا رمان و ادبیات بزرگسال در مجلات و مطبوعات بیشتر دیده می‌شد و می‌شود، درباره آنها نقد نوشته می‌شود و توجه بیشتری به آنها وجود دارد. بنابراین زمینه‌اش در طول سالیان مهیا بود و وسعت اندوخته مطالب و منابع زیاد بود و جانمایی‌اش در قالب جایزه جدا فراهم بود اما متأسفانه ادبیات کودک و نوجوان چنین قدرتی ندارند.
او در ادامه بیان کرد: ادبیات و هنر کودک و نوجوان در خارج از ایران شناخته شده است، جوایز شناخته شده‌ای دارد، مولفان و نویسندگان و تصویرگران شناخته شده هستند و هر قصه‌ای که نوشته می‌شود به فیلم‌نامه تبدیل می‌شود، فیلم و سریالش را می‌سازند، کمیک استریپش را طراحی می‌کنند، انیمیشنش را می‌سازند و به شکل‌های متقاوت در می‌آید و همه این‌ها در کتاب ریشه دارد. فضای خلاقیت و آفرینش ادبی و هنری به همین پشتوانه‌هاست و غفلت از آنها موجب افت کلی مخاطب و نحیف و لاغر شدن بیشتر کتاب می‌شود که مادر همه پژوهش‌ها و هنرهاست.
اخوان با تأکید بر نقش مطبوعات بر ادبیات کودک و نوجوان، اظهار کرد: مطبوعات گهواره‌ای مهم برای رشد ادبیات است. نشریات و مجلات علاوه براین‌که به رشد ادبیات کمک می‌کند، در رشد اقتصاد آن نیز تأثیر دارند؛ مطبوعات ابتدا نویسنده را به مخاطبان معرفی می‌کند، با نقد و بررسی به مطرح شدن کتاب‌ها کمک می‌کنند و زمانی که کتاب وارد بازار شد، خب مخاطب می‌خواهد هرچه زودتر کتاب را بخرد و بخواند. اما رسانه‌های ما به ویژه مطبوعات و تلویزیون برنامه خاصی برای کتاب به ویژه ادبیات کودک و نوجوان ندارند.
او درباره اینکه کتاب‌هایی که جایزه کتاب سال می‌برند، تقریبا مهجور می‌مانند و اتفاق ویژه‌ای برایشان نمی‌افتد اما در دنیا اگر کتابی جایزه بگیرد بلافاصله ترجمه می‌شود، گفت: همانطور که گفتم آنها به بازار کتاب توجه می‌کنند. اقتصاد کتاب به سادگی رونق نمی‌گیرد. اگر کتابی ترجمه می‌شود، ممکن است اصلا شاهکار نباشد اما ترجمه می‌شود و به سلیقه مردم جهت می‌دهد، تبلیغات زیادی پیرامونش شکل می‌گیرد. تبلیغات برای شناساندن کتاب خیلی مهم است؛ محصولات فرهنگی و کتاب نیاز به تبلیغات در رسانه‌های مختلف رادیو تلویزیون کتابخانه‌ها فرهنگسراها و فضای مجازی دارند.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: محمدکاظم اخوان ، زی زی گولو ، جایزه کتاب سال 1401 ، جشنواره شعر فجر و کتاب سال ، جشنواره‌های فجر1401
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: محمدکاظم اخوان زی زی گولو جشنواره شعر فجر و کتاب سال ادبیات کودک و نوجوان جایزه کتاب سال شناخته شده جشنواره ها کتاب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۶۸۵۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پایان جشنواره ملی "شعر کودک و نوجوان رضوی" در همدان
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان همدان؛ پانزدهمین جشنواره ملی شعر کودک و نوجوان رضوی با عنوان "سلام امام مهربان" همراه با عرض ارادت شاعران به ساحت مقدس علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) در سالن شهیدآوینی و نکوداشت چهره برجسته شعر کودک و نوجوان؛ استاد جواد محقق به کار خود پایان داد.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان گفت: اعطای افتخار خادمی حرم حضرت امام رضا (ع) به استاد محقق از دیگر قسمت‌های جالب و ماندگار این برنامه بود.
شاعر برجسته کشوری در بخش معرفی کتاب "این لحظه‌ها را دوست دارم" اثر مریم زرنشان نیز در این مراسم گفت: کتاب خانم زرنشان کتابی است سراسر تصاویر زیبا، چرا که بچه‌ها با نگاه خود به زیارت می‌روند و با گنبد و آیینه و گلدسته حرف می‌زنند و برایشان خاطره‌ای رقم می‌خورد.
غلامرضا بکتاش گفت: این کتاب حاوی ۹ شعر کودک و نوجوان است که موضوع و محوریت آن زیارت امام رضا (ع) است؛ در تمامی اشعار این کتاب می‌توان تصاویر زیبا و بدیعی از زیارت و حضور در حرم پیدا کرد.
بکتاش گفت: خانم زرنشان در کتاب "این لحظه‌ها را دوست دارم" با زبانی روان و صمیمی سخن گفته‌اند و تصاویر و معانی اشعار این کتاب برای قشر کودک و نوجوان نه تنها قابل فهم بلکه دلچسب است.
مریم زرنشان نویسنده کتاب "من این لحظه‌ها را دوست دارم" نیز بیان کرد: در این کتاب ۱۰ شعر رضوی سروده شده که توسط انتشارات به‌نشر منتشر شده است.
او گفت: امسال جشنواره را تولیدمحور با طرح هشت کتاب در نظر گرفتیم و همچنین مجموعه شعر‌های این جشنواره و اشعار برگزیده جشنواره ملی در هشت کتاب منتشر خواهد شد.
در ادامه مراسم با حضور مسعود ویژه مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان، احمد میرزاده دبیر پانزدهین دوره از جشنواره شعر کودک و نوجوان رضوی، شاعران و نویسندگان این عرصه و علاقمندان به ادبیات آیینی برای نخستین بار از این کتاب رونمایی شد.
دبیر پانزدهمین دوره از جشنواره شعر کودک و نوجوان رضوی گفت: در جشنواره ملی شعر رضوی ۴۳۰ اثر به دبیرخانه جشنواره رسید که ۲.۵ برابر سال گذشته بود و این اشعار توسط ۱۱۵ شاعر ارسال شده بود.
در پایان مراسم، آیین نکوداشت جواد محقق شاعر و ادیب و استاد ادبیات مطرح کشور و استان همدان برگزار شد و از وی تقدیر به عمل آمد.
هفت مصدوم و کشته بر اثر برخورد سواری تارا و پراید در بویین میاندشت